मुंबई-पुणे एक्स्प्रेसवेवरील भोकर गड उतारावर अवजड वाहनांच्या वेगमर्यादेत वाढ होणार?; चालक व वाहतूकदारांचा दबाव रंगत आला, ४५-५० किमी/तास पर्यंत होणार विचार!

मुंबई-पुणे द्रुतगती महामार्गावरील भोकर घाट (भोर घाट) उतारावरून जाणाऱ्या अवजड वाहनांच्या वेगमर्यादेत लवकरच वाढ होण्याची शक्यता आहे. सध्या ४० किमी प्रतितास असलेली ही मर्यादा ४५ ते ५० किमी प्रतितास करण्याचा प्रस्ताव राज्य परिवहन विभागाच्या विचाराधीन आहे. ही हालचाल अनेक वाहतूकदार व वाहनचालकांच्या तक्रारींनंतर सुरू झाली आहे. सध्या अस्तित्वात असलेली ४० किमी प्रतितास मर्यादा “अवैज्ञानिक” आणि “अवास्तविक” असल्याचा आरोप वाहनधारक करीत आहेत.

भोकर घाट विभाग – एक आव्हानात्मक उतार:
पुणे जिल्ह्यातील लोणावळा ते रायगड जिल्ह्यातील खोपोली दरम्यान सुमारे १० किमी लांब असलेल्या घाट रस्त्याचा उतार तीव्र असून, ट्रक, बसेस यांसारख्या अवजड वाहनांसाठी हे एक मोठे यांत्रिक आव्हान ठरते. सध्या या उतारावर कारसाठी ६० किमी प्रतितास इतकी मर्यादा असून ती बदलली जाण्याची शक्यता नाही.

वाहतूकदारांचे म्हणणे – ब्रेक वापरात सातत्यामुळे अपघाताचा धोका:
वाहतूक संघटनांच्या मते, सतत ब्रेक दाबत ४० किमीच्या खाली गती राखण्याचा प्रयत्न केल्याने ब्रेक गरम होतात, त्याचे कार्यक्षमता कमी होते, आणि त्यामुळे अपघाताचा धोका वाढतो. अनेक ट्रक चालक दुसऱ्या गिअरमध्ये वाहन चालवत असतात आणि त्या वेगाने वाहन ४५-४७ किमी प्रतितास गतीने सरकते.

आयटीएमएसमुळे वसुली वाढली, ४० किमीपेक्षा थोड्याच अधिक वेगावरही चालान:
इंटेलिजेंट ट्रॅफिक मॅनेजमेंट सिस्टिम (ITMS) अंतर्गत उभारलेल्या स्पीड कॅमेर्‍यांमुळे अलीकडे ४३ ते ५० किमी प्रतितास वेगावर चालवणाऱ्या अवजड वाहनांना मोठ्या प्रमाणात चालान मिळत आहेत. सुमारे ३०% चालान ही अशाच लहान उल्लंघनांवर आहेत, असा दावा वाहतूक संघटनांनी केला आहे.

 संयुक्त पाहणी समितीची कारवाई:
वाहतूकदार संघटनांच्या सातत्यपूर्ण मागण्यांनंतर, मागील महिन्यात MSRDC, महामार्ग पोलीस, परिवहन विभाग आणि ट्रक-बस संघटनांच्या प्रतिनिधींनी संयुक्त पाहणी केली.

वरिष्ठ अधिकाऱ्याचे निवेदन:
“४० किमी प्रतितास वेग राखणे अशा तीव्र उतारावर अत्यंत कठीण आहे. यासंबंधी आम्ही महामार्ग पोलिसांना वेगमर्यादा बदलण्याची विनंती करणारे अनेक पत्रव्यवहार केले आहेत,” असे एका वरिष्ठ परिवहन अधिकाऱ्याने स्पष्ट केले.

चालकांची वेदना:
“सध्याची मर्यादा केवळ दंडासाठी ठेवली आहे, प्रत्यक्षात दुसऱ्या गिअरमध्ये वाहन ४५ किमी/तास वेगाने जातेच. पहिल्या गिअरमध्ये २५-२८ किमी, विशेष गिअरमध्ये फक्त ७-१० किमी वेग असतो. त्यामुळे वाहन क्रॉल करावे लागते किंवा वेग ओलांडावा लागतो – दोन्ही गोष्टी धोकादायकच आहेत,” असे एका चालक संघटनेच्या सदस्याने स्पष्ट केले. या निर्णयामुळे भविष्यात अपघाताचे प्रमाण कमी होईल, ट्राफिक जाम कमी होईल आणि वाहनचालकांना दिलासा मिळेल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.