पुणे जिल्ह्यात मोसमात अनुभवण्याच्या उत्साहाला अभीरी लागली आहे, पण साहसी आविष्कारांमुळे काही “लपलेल्या” पर्यटनस्थळांवर धोका निर्माण झाला आहे. लोनावळ्यासारख्या लोकप्रिय ठिकाणांवरील निर्बंधांनंतर, पर्यटक आता खदडावसला ग्राॅज, तम्हिणी घाट, वरांढा, भोर, पाणशेत, वरसगाव आणि भीमाशंकर यांसारख्या कमी पाहिलेल्या किंवा प्रशासनाकडून नीट पाहणी नसलेल्या ठिकाणी गर्दी करत आहेत.
1) नुकतेच कुंडमाळा येथे झालेल्या पूल पडलेल्या दुर्घटनेत ४ लोकांचा मृत्यू आणि अनेक जखमी झाले.
2) सोशल मीडियावरील वीडिया (रिल्स)मुळे ‘hidden‑gem’ स्थाने ओघाने भरून जात आहेत आणि पर्यटकांची अनियंत्रित गर्दी वाढत आहे.
कायदामंडळाने घातली सावधगिरी
1) मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी ५०० धोकादायक ठिकाणे यादीबद्ध करून प्रशासनाला सतर्कतेचे आदेश दिले.
2) मुख्य सचिव सुजाता सौनिक यांनी काही पर्यटनस्थळांवर तात्पुरती बंदी आणि सुरक्षा वाढवण्याचे निर्देश दिले.
धोके कोणकोणते आहेत?
1) स्लिपरी ट्रेल्स आणि वाढती पाणी प्रवाह – अनेक ठिकाणे धबधब्यांवरून जमीन घसरतानाही फेरफटका.
इन्फ्रास्ट्रक्चर दुर्लक्ष – ३२ वर्ष जुन्या कुंडमाळा पुलाची देखरेख कमी पडल्यामुळे तो कोसळला.
काय विमोचन उपाययोजना?
1) प्रवेश बंदीत बदल: काही ठिकाणी प्रशासनाने तात्पुरती प्रवेश बंदी घालून पोलिस, होमगार्ड, NCC तैनात केले.
2) बांधकामाचा वेगवान आढावा: सर्व वयोवृद्ध किंवा धोकादायक पूल, बांध यांची तांत्रिक तपासणी करेल, न वाजणारे ढालून टाकली जातील.
3) सार्वजनिक जनजागरूकता: फडकाने आणि बोर्डांनी इशारे सांगण्यात येतील, सोशल मिडियाद्वारे सावधानीचे संदेश प्रसारित केले जातील.
4) पताना डोळे ठेवून नियोजन: पावना धरणात पोलीस जलाशयावर स्पीडबोट पायलट प्रकल्प राबवणार आहेत ज्यामुळे दुर्घटनेवर प्रतिबंध होईल.
तुमचं सहकार्य आवश्यक – प्रशासनाची नागरिकांना आवाहन:
1) धोकादायक संकेत पाळावेत – WARNING बोर्ड, ब्लॉक डिस्कुळे दिशानिर्देश महत्त्वाचे आहेत.
2) भारी पाऊसात प्रवास टाळावा – विजेच्या सरींची वेळ, वाढती धरणे आणि ढगाळ आसपास – सगळं संभाव्य धोका.
3) माध्यमांमधून खबरदारी घ्या – स्थानिक प्रशासनाचे सूचना, रेडिओ मेसेज, आणि सोशल मीडिया सूचना अवश्य पाहाव्यात.
4) प्रायव्हेट गाड्यांमध्येही नियम पाळा – जलाशय किनाऱ्यांवर पार्किंग, सेल्फी घेणे, ध्वनि प्रदूषण इत्यादी बंदीच्या भिंती ओलांडू नयेत.
निष्कर्ष:
‘साहस’ हे मजेकरता न घेता, तेव्हाच सुरक्षिततेची भान राहते. पाऊस पडतो तेव्हा निसर्ग नजारा आकर्षक असला तरी, सुरक्षित प्रवास हेच त्यापेक्षा महत्त्वाचे. प्रशासनाच्या उपाययोजनांमुळे धोकादायक जागांवर हालत सुधारण्याचा प्रयत्न होत आहे. मात्र त्यासाठीच नागरिकांचे सजग सहकार्य आणि जबाबदारीची भूमिका अनिवार्य आहे.
