मुंबई | १४ मे २०२५ – महाराष्ट्राच्या राजधानीत वाहतूक क्रांती घडवणारा ऐतिहासिक टप्पा आज गाठण्यात आला आहे. देशातील पहिली डबल डेकर मेट्रो सेवा आता प्रत्यक्षात सुरू झाली असून, ठाणे जिल्ह्यातील दहिसर ते काशीगाव या दरम्यानच्या मेट्रो लाईन-९ चा पहिला टप्पा आजपासून चाचणी धाव सुरू करण्यात आला.
या ऐतिहासिक प्रसंगी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस, उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे, उपमुख्यमंत्री अजित पवार, तसेच मुंबई महानगर प्रदेश विकास प्राधिकरणाचे (MMRDA) आयुक्त डॉ. संजय मुखर्जी उपस्थित होते.
डबल डेकर मेट्रो म्हणजे नेमकं काय?
मेट्रो लाईन-९ हा पहिलाच डबल डेकर प्रकल्प असून, यात खाली मेट्रो मार्ग आणि वर वाहनांसाठी उड्डाणपूल (Flyover) यांचा समावेश आहे. दोन्ही एकाच व्हायाडक्टवर (Common Viaduct) बांधण्यात आले आहेत – जे मुंबई महानगर प्रदेशात (MMR) प्रथमच घडले आहे.
प्रवासाचा नवा आयाम – कशा मार्गाने?
प्रकल्पाचा ४.४ किमीचा पहिला टप्पा दहिसर (पूर्व) येथून काशीगावपर्यंत आहे. यामध्ये दहिसर (पूर्व), पांडुरंगवाडी, मीरागाव आणि काशीगाव ही महत्त्वाची स्थानके आहेत. हा मार्ग मिरा-भाईंदर परिसराला थेट आंतरराष्ट्रीय विमानतळाशी आणि पश्चिम व पूर्व उपनगरांशी जोडतो.
भविष्यात या मार्गाचे विस्तार ठाणे (लाईन १०), वसई-विरार (लाईन १३) पर्यंत होणार आहे.
प्रवाशांसाठी काय फायदे?
1) थेट विमानतळाशी जोडणी (लाईन ७ आणि ७A)
2) अंधेरी (पश्चिम) (लाईन २B), घाटकोपर (लाईन १ आणि ७), दहिसर लिंक रोड (लाईन २A) यांसह सुलभ प्रवास
3) वाहतूक कोंडीला रामराम, विशेषतः दहिसर टोल नाक्यावर
4) प्रदूषणात घट, ऊर्जा कार्यक्षम प्रणाली (उदा. regenerative braking)
5) वेळेची बचत, प्रवास अधिक आरामदायक आणि जलद
नेत्यांची प्रतिक्रिया
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस म्हणाले, “मेट्रो लाईन-९ हे केवळ एक अभियांत्रिकी चमत्कार नाही, तर मुंबईच्या वाहतुकीच्या इतिहासात क्रांती घडवणारे पाऊल आहे. पश्चिम द्रुतगती महामार्गावरील वाहतूक कोंडी दूर करण्यासाठी हा मार्ग महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.” ते पुढे म्हणाले, “या वर्षी ५० किमी मेट्रो सेवा पूर्ण करणार असून पुढील वर्षी ६२ किमी आणि त्यानंतर ६० किमी मार्ग सुरू करण्याचे उद्दिष्ट आहे.”
उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी सांगितले की, “या मेट्रोचा विस्तार वसई-विरारपर्यंत होणार असून ठाणे, पालघर आणि रायगड जिल्ह्यांतील प्रवाशांनाही याचा मोठा लाभ होणार आहे. MMRDA च्या मार्गदर्शनाखाली आम्ही ३३७ किमीचा मेट्रो नेटवर्क तयार करत आहोत.”
उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनीही समाधान व्यक्त करत म्हटले, “ही योजना सामान्य नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनातील प्रवास सुलभ करणार असून, स्थानिक अर्थव्यवस्थेलाही चालना देईल.”
तांत्रिक वैशिष्ट्ये आणि विशेष बाबी
1) डबल डेकर स्ट्रक्चर: भारतात प्रथमच अशा प्रकारची रचना
2) ऊर्जा कार्यक्षम डिझाइन
3) सर्व सुविधा स्मार्ट तंत्रज्ञानावर आधारित
4) संपूर्ण प्रकल्प ताशी ८० किमी वेगाने धावणाऱ्या ट्रेनसाठी सक्षम
मुंबईकडे प्रगत वाहतूक व्यवस्थेची वाटचाल
MMRDA आयुक्त डॉ. संजय मुखर्जी म्हणाले, “ही केवळ मेट्रो लाईन नाही, तर मुंबई महानगर प्रदेशाशी मिरा-भाईंदरचा अतूट दुवा जोडणारा धोरणात्मक प्रकल्प आहे. यातून प्रादेशिक विकासालाही गती मिळणार आहे.”
